Yargılama süreci sonunda verilen yargı kararlarının yeterince açık olması, davanın konusuna ve davada uygulanan usul kurallarına ilişkin yeterli belirliliği bünyesinde bulundurması gerekmektedir. Bu durum hem davanın özüne ilişkin olarak ortaya çıkan uyuşmazlığın nihai bir biçimde sona erdirilerek aydınlatılması, hem de kararın icrasının doğru bir biçimde yerine getirilmesi bakımından büyük önem arz etmektedir. Bu anlamda kararda yer alan hususların net bir şekilde ortaya konulabilmesi, karışıklığa sebebiyet verilmemesi bakımından İYUK’un 29. maddesinde “Açıklama” (Tavzih), İYUK’un 30. Maddesinde ise “Yanlışlıkların Düzeltilmesi” (Tashih) kurumlarına yer verilmiştir. İdari yargı kararları, kararlarda belirtilen gerekçeler yanında hüküm fıkralarına da bakılarak uygulanmak zorunda olan metinlerdir. Peki idari yargı mahkemelerince verilen kararlardan hangileri kesindir?
İdari Yargıda Kesin Olan Kararlar
- İvedi yargılama usulüne tabi davalarda verilen kararın temyizi üzerine Danıştay tarafından verilen kararlar kesindir.
- Merkezi ve ortak sınavlara ilişkin uyuşmazlıklarda, yürütmenin durdurulması talebine ilişkin olarak verilen kararlara itiraz edilemez. Bu kararlar kesinlik teşkil etmektedir.
- Merkezi ve ortak sınavlara ilişkin uyuşmazlıklarda kararın temyizi üzerine Danıştay tarafından verilen kararlar kesindir.
- Yürütmenin durdurulması talebine ilişkin verilen kararlara karşı yapılan itiraz üzerine, itiraz mercii tarafından verilen kararlar kesindir.
- Dilekçe ret kararları kesindir. Dilekçe ret kararı tek başına kanun yolu müracaatına konu olamaz. Fakat esasa ilişkin kararla birlikte kanun yolu incelemesine tabi tutulabilir.
- Davalar arasında bağlantının bulunup bulunmadığı yolundaki bölge idare mahkemesi ve Danıştay kararları kesindir.
- Danıştay ve bölge idare mahkemesince görev ve yetki uyuşmazlıkları ile ilgili olarak verilen kararlar kesindir.
- Danıştay ve bölge idare mahkemesinin merci tayinine ilişkin vereceği kararlar kesindir.
- İdare/Vergi Mahkemesi ile Danıştay’ın davanın bir başka idari yargı yerinin görevine/yetkisine girdiği gerekçesiyle verdiği “davanın görev/yetki yönünden reddine, dosyanın görevli/yetkili idari yargı yerine gönderilmesine” dair kararları kesindir. Bu karara karşı tek başına itiraz olanaksızdır. Bu kararlara karşı ancak nihai kararla birlikte kanun yolu müracaatı yapılabilir.
- Konusu 9 bin Türk Lirasını (Bu rakam 2022 yılı içindir ve her yıl güncellendiği akıllardan çıkmamalıdır.) geçmeyen vergi davaları , tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında idare ve vergi mahkemelerince verilen kararlar kesin olup, bunlara karşı istinaf yoluna başvurulamaz.
- Bölge idare mahkemesinin, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hakim tarafından bakılmış olması hallerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye gönderilmesine dair verdiği kararlar kesindir.
- Bölge idare mahkemesinin temyize açık olmayan kararları kesindir.
- Temyiz ve istinaf incelemesi sırasında bu mercilere yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlar kesindir.
- Belediyeler ile il özel idarelerinin seçilmiş organlarının organlık sıfatlarını kaybetmelerine ilişkin olarak Danıştay ilgili dairesi tarafından verilen karara yapılan itiraz üzerine Danıştay İDDK tarafından verilen kararlar kesindir.
- 4483 sayılı Kanun kapsamında soruşturma izni verilmesine yahut verilmemesine ilişkin kararlara karşı konusuna göre bölge idare mahkemesine Danıştay’a yapılan itiraza ilişkin verilen kararlar kesindir.
- Adli yardım talebinin kabulüne ilişkin kararlar kesindir.
- Adli yardım talebinin reddine ilişkin karara yapılan itiraz neticesinde verilen kararlar kesindir.
- 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Kapsamında sınır dışı edilme kararına karşı açılan davalarda İdare Mahkemesi tarafından verilen kararlar kesindir.
- 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 72 ve 79. Maddeleri kapsamında yapılan Uluslararası Koruma Başvurularının reddine ilişkin işlemlere karşı açılan davalarda İdare Mahkemesi tarafından verilen kararlar kesindir.